Murat Çepni, Gördes’teki patlamayı sordu: Neden acil müdahalede bulunulmadı?

HDP’li Murat Çepni Manisa Gördes’deki nikel madeni atık havuzuna giden borudaki patlamayı ve yaşanan çevre felaketini meclis gündemine taşıdı.

HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni Manisa’nın Gördes İlçesinde, Meta Nikel Kobalt A.Ş.’nin atık havuzuna giden borudaki patlamayı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a sordu.

Çepni önergesinde şu ifadelere yer verdi: “Türkiye’nin su varlıkları, tarım alanları, yaşam alanları, biyoçeşitliliği, ekolojisi madencilik faaliyetleri nedeniyle her geçen gün yok olmaktadır. Bu işletmelerin neden olduğu çevresel felaketlerin telafisi mümkün olmamaktadır”

24 Mart’ta yaşanan patlamayla suya ve toprağa zehirli kimyasallar karıştığını belirten Çepni “Videoyu çeken çoban, Manisa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünü aramış, Müdürlük de kendisini Bakanlığa yönlendirmiştir. Bakanlık tarafında, kayıt oluşturulduğu ve 13 gün içinde duruma bakılacağı ifade edilmiştir. Nikel Madeni Gördes’in pek çok köyünün ve ormanlık alanın ortasında bulunmaktadır.
Tedbir amacıyla Manisa Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından Gördes Kalemoğlu Köyü’nün içme suyu kesilmiştir.

Zehirli kimyasallarla kirlenen suların İzmir’e içme suyu sağlayan barajlara akmasının kamuoyundan tepki topladığını hatırlatan Çepni “Anında acil olarak tedbir alınması gerekmektedir. Bakanlığın 13 gün gibi bir süre vermesi Anayasada belirlenen, halkın, temiz ve dengeli çevrede yaşama hakkını gasp etmekte, doğaya, tarım ve hayvancılığa telafisi imkansız zararlar vermesine neden olmaktadır” dedi.

Giresun Şebinkarahisr ve Balıkesir Ayvalık’ta yaşanan maden havuzu patlamalarını anımsatan Çepni “Meydana gelen felaketlere karşın şirketlere yaptırımların olmaması ve işletmelerdeki denetimsizlik bu tür felaketlerin önünü açmaktadır” diye belirtti.

Murat Çepni, bakan Kurum’un yanıtlaması istemi ile şu soruları yöneltti:

• Meta Nikel Kobalt A.Ş. tarafından işletilen Manisa Gördes’teki Meta nikel madeninin atık havuzuna giden borunun patlaması üzerine Bakanlığınızın bir açıklaması olacak mıdır?
• Teknolojisi ve proses yönetimi ile kendi alanında dünyadaki ilk 10 tesis içinde yer aldığını belirten işletmenin zehirli kimyasal atıklarını taşıyan borusunun patlaması çoban tarafından tespit edilmeseydi, nasıl belirlenecekti? İleri teknolojisi olduğunu iddia eden işletme bu patlamayı çobanın tespitinden önce Bakanlığınıza iletmiş miydi?
• Çevre felaketine yol açmaması için Bakanlığınız duruma neden acil müdahalede bulunmamıştır? Bu konuda ihmali bulunan kamu görevlileri için soruşturma açılacak mıdır?
• Borunun patlaması ile çevreye yayılan zehirli kimyasal atıkların, tarım alanlarına, yaşam alanlarına, su varlıklarına verdiği zararlar tespit edilmiş midir? Bu konuda yöre halkı bilgilendirilecek midir?
• Atıkların karıştığı Gördes Barajı ve bölgede bulunan su varlıklarında, kirlilik tahlilleri yapılmakta mıdır? Sonuçlar kamuoyu ile paylaşılacak mıdır? Çevre suçu işleyen Meta Nikel Kobalt A.Ş’nin nikel tesisi ne zaman, hangi koşullarda denetlenmiştir? Tesiste etkin denetim yapılmadığı iddiaları için açıklamanız olacak mıdır?
• Zehirli kimyasallardan kurtulmak için borunun şirket tarafından patlatıldığı iddialar araştırılacak mıdır?
• Bakanlığınızın firmaya yaptırımı ne olacaktır? Hukuki süreç başlatılmış mıdır?
• Meta Nikel Madencilik A.Ş. tarafından işletilmekte olan Gördes Nikel-Kobalt Madenini yıllardır işletme ruhsatının olmadan faaliyet gösterdiği iddialarına ilişkin Bakanlığınızın açıklaması olacak mıdır? Ruhsatsız işletilmesinin gerekçesi nedir?
• Maden atık tesislerinin çevre felaketlerine yol açmaması için Bakanlığınızın bir planlaması var mıdır?