Göbeklitepe’den daha eski bir keşif: Çakmaktepe

Urfa’nın Eyyübiye ilçesinde bulunan Çakmaktepe son zamanlarda arkeologların ilgi odağı. Kazı çalışmalarının sürdüğü Çakmaktepe’nin Göbeklitepe’den daha eski bir yapı olduğu belirtildi.

Fatma Keber

Urfa’da 12 bin yıllık geçmişiyle “tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilen ve bu yıl UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alınan Göbeklitepe’deki keşifler, neredeyse dünyanın gözünü buraya çevirmesine neden olmuştu.
Dünya arkeoloji tarihini değiştiren Göbeklitepe’den sonra bu kez de Çakmaktepe dikkat çekiyor.
Eyyübiye ilçesine bağlı Bildim kırsal mahallesi yakınlarında bulunan ve bir yılı aşkın süredir kazı çalışmalarının devam ettiği Çakmaktepe’de tarih gün yüzüne çıkarılıyor.

‘Arkeologlar akın etti’

Kazı Başkanı Doç. Dr. Fatma Şahin, Çakmaktepe’nin Anadolu’da ve bölgede keşfedilen en eski yapı olduğunu kaydetti. Arkeolojik kazı alanının henüz ziyarete açılmadığını aktaran Şahin Türkiye genelinde önemli arkeologların bölgeye akın ettiğini ve işbirliği teklifleri geldiğini söyledi.
Kazı Başkanı Fatma Şahin, bölgenin Göbeklitepe’den daha eskiye tarihlendiğini de sözlerine ekledi. Elde ettikleri bulguların fitolit (bitki kalıntılarının incelenmesi) analizlerinin devam ettiğini ifade etti.

‘Göbeklitepe’den sonra bizi daha fazla heyecanlandıran bir durum’

Urfa Kent Konseyi Turizm Kültür Komisyon Başkanı Müslüm Çoban “Geçen yıl Kültür Turizm Bakanlığı’nın başlatmış olduğu 12 tepeler lansmanı sonrası Göbeklitepe sadece tek değil, Sefertepe, Karahantepe, Sayburç ve şu anda da insanların daha çok dikkatini çeken Çakmaktepe. Urfa merkezden 35 kilometre mesafede şu anda kazılar devam ediyor” şeklinde konuştu.

Çoban bu yeni keşfin turizm açısından da kente büyük katkısı olacağını belirtirken “Göbeklitepe’den sonra bizi daha fazla heyecanlandıran bir durum oldu” dedi.

‘Taş tepeler’

Kültür ve Turizm Bakanlığı Mehmet Nuri Ersoy bölgeyi “Taş Tepeler” adıyla tanıtmıştı. Urfa’daki 12 arkeolojik alandan biri olan Çakmaktepe’de şimdiye kadar ortaya çıkan bulgulara şu sonuçları ortaya çıkardı: Bölgede yaşayan insanların beslenme ihtiyacını çok önceden çözmüş ve yerleşik hayata geçmişler.

Araştırmacılar, insanlık tarihinin en eski dönemlerine ait gizemli yapıların yer aldığı Çakmaktepe’de şimdiye kadar ne amaçla kullanıldığı bilinmeyen ana kayaya oyulmuş çok sayıda büyüklü küçüklü yapı keşfetti. Halen devam eden ve uzun yıllar sürmesi tahmin edilen kazılarda, Çakmaktepe’de, çok büyük bir insan topluluğunun yaşadığı, toplanma alanı olarak bir merkezi kullandıkları tespit edilmiş durumda. Göbeklitepe’den daha eski bir neolitik döneme tarihlenen Çakmaktepe’deki kazılarda, taşlaşmış sığır kafatasları ve içerisinde tavşan ayağı kemikleri, günümüzdeki koyunlardan çok büyük olduğu belirlenen koyun başları gibi kalıntılar ortaya çıktı.

Dünyanın en büyük arkeoloji projelerinden birinin yürütüldüğü Çakmaktepe arkeolojik kazı alanı ve çevresi, Çaykuyu yerleşimi ile birlikte 2863 sayılı yasa kapsamında 2021 yılında 1. Derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmişti.