#MeToo hareketini başlatan taciz davasında mahkeme kanıt yetersiz dedi!
Popüler bir televizyon sunucusu olan Zhou Xiaoxuan’ın iş yerindeki amiri Zhu Jun tarafından cinsel tacize uğradığını açıklamış ve kadınların yaşadıkları cinsel tacizleri, saldırıları açıkladıklar #MeToo hareketini başlatmıştı. Dünya çapında etki yaratan akım kadınların yaşadıkları ve gizlemek zorunda bırakıldıkları erkek şiddetinin boyutlarını göstermişti.
Mahkeme delil yetersiz diyerek davayı sonuçlandırdı
Ancak Pekin’de görülen Zhou Xiaoxuan’a yönelik cinsel taciz davasında Haidian Halk Mahkemesi yine kadınların aleyhine bir karara imza attı. Pek çok durumda kanıtlanması mümkün olmayan cinsel taciz olaylarında kadınların beyanı dikkate alınırken mahkeme delil yetersiz diyerek Zhou Xiaoxuan aleyhine bir karar verdi. Zhou Xiaoxuan davayı temyize götüreceğini açıkladı.
Popüler olarak Xianzi olarak bilinen Zhou, önde gelen CCTV (Çin Merkez televizyonu) sunucusu Zhu Jun’un, 2014 yılında stajyerken taciz ettiğini açıklayarak dava açmıştı . Zhou, suçlamalarıyla ilk kez 2018’de 3.000 kelimelik bir sosyal medya gönderisiyle halka açıldı ve hızla Çin’deki #MeToo hareketinin yüzü oldu.
Zhou Xiaoxuan’dan karara tepki
The Guardian’a konuşan Zhou Xiaoxuan şunları söyledi:
“Bugün mahkemeye bu olayın ben 21 yaşındayken olduğunu söyledim ve şimdi 28 yaşındayım. Son üç yıldır bu dava yüzünden başka bir iş yapamıyordum. Çok üzüldüm ve bugün mahkemede ağlamaktan kendimi alamadım”
‘Adalet istiyorum’
“Her türlü sonucu kabul edebilirim, ancak sadece temel usulde adaleti istiyorum” diyerek, kendisinin ve avukatlarının davalarını mahkemede tam olarak savunma fırsatından mahrum bırakıldığını söyledi.
Zhou, WeChat sosyal medya hesabından ayrıca yaptığı paylaşımla, bugün mahkemenin kendisine haksız olduğunu ima ettiği yedi örneği sıraladı.
‘Temyiz edeceğim’
Destekçilerine şunları yazdı: “Başarısızlık utanç verici değildir ve son üç yılda sizinle birlikte olmaktan onur duyuyorum… Herkese çok teşekkür ederim, kesinlikle temyiz edeceğim.”
Zhou, salı günü erken saatlerde, başlangıçta planlanan tarihte Mayıs ayında iptal edilen hukuk davasının ikinci duruşması için mahkemeye giderken, muhalif seyirciler tarafından itildi.
Bir kadın, Zhou’nun konuşmasını engellemeye çalışarak “salgın güvenliği” diye bağırırken, bir erkek onun yalnız konuşmasının uygun olmayacağı yönünde sözlü saldırıda bulundu.
Birçoğu destek için oradaydı. Polisin kimlik numaralarını sorduğunu görünce mahkemeden uzak durduğunu söyleyen Sophie Zhou adlı kadın (“Bir kişiye daha sahip olmak bir tür destek ve güç biçimidir” dedi.
Zhou, kendisini taciz eden Zhu’dan halka açık bir özür ve ayrıca 50.000 yuan (7.600 $) tazminat talep etmişti. Zhu suçlamaları reddediyor ve bir iftira davası başlattı.
Dava süreci
Zhou’nun hukuk davası, mahkeme Aralık 2020’de duruşmayı kabul edene kadar yıllarca beklemişti. 2018’de dava açtığında bu tür şikayetler iş uyuşmazlıkları olarak değerlendirildi ve Zhou’nun davası “kişilik hakları uyuşmazlığı” olarak adlandırıldı. Bir mahkeme, 2020’de ülkenin medeni kanununda yapılan büyük reformların ardından, cinsel tacize açıkça atıfta bulunan bir hükme kaydırılması talebini reddetti.
Zhou Pazartesi günü yaptığı açıklamada, “Bu temel prosedürlerde adaletin, adil bir sonuç elde etmek için izlenmesi gereken bir yol olduğuna inanıyorum ve duruşmadan önce yaptığımız tüm çabalar sadece zafer için değil, aynı zamanda temel bir adalet için” dedi.
Öte yandan Çin’de bir süredir erkeklerin cinsel taciz ve cinsel saldırıları mağdurları tarafından açıklanıyor.
‘Üzücü ama şaşırtıcı değil’
2018’de sansür tarafından kapatılan çevrimiçi yayın Feminist Sesler’in kurucusu Lu Pin, “Bu olaylar şüphesiz #MeToo’nun bir parçası” dedi. “#MeToo olmadan, bu tür şeyleri hayal etmek imkansız.”
Big Brother’a İhanet: Çin’de Feminist Uyanış kitabının yazarı Leta Hong Fincher, bugünkü kararın “üzücü ama şaşırtıcı olmadığını” söyledi. “Çin’in #MeToo hareketinin önemini öncelikle yasal alanda görmüyorum. Fakat Zhou’nun davası, toplumda destek alarak ve kadınları haklarını talep etmeye teşvik ederek başarılı oldu.”
Yine de cinsel şiddet mağdurları adalet aramanın önünde yasal ve sosyal engellerle karşılaşıyor.
Yale Hukuk Okulu’nda araştırma görevlisi olan Darius Longarino, “Mesaj oldukça güçlü… ve insanlara bunun bir şeyleri değiştireceğini söylüyor. Fakat yerde, gerçek sistemde hala birçok tuzak var” diye konuştu.
Mağdurların açtığı dava sayısı çok az
Yakın tarihli bir raporda, Longarino ve meslektaşları, kamuya açık veri tabanlarında 2018 ve 2020 yılları arasında cinsel taciz veya tacizle ilgili yalnızca 83 hukuk davası buldu. 83 vakadan 77’si, şirketlere veya mağdura yönelik taciz iddiasıyla açıldı. Mağdurlar tarafından bir tacizciye karşı sadece altı dava açıldı.
Muhafazakar Çin toplumunda kadınlar sesini yükseltemiyor
Yetkililer ayrıca, gençlik ve azınlık alt kültürlerine yönelik bir tasfiyenin, gönderileri ve grupları sansürlemenin bir parçası olarak feminist aktivistleri ve grupları hedef aldı. Mağdurların da suçlanabileceği Çin’in muhafazakar toplumunda pek çok kadın sesini yükseltme konusunda çekiniyor.