‘Dünyanın en kurak çölünde birbirlerini döverek öldüren’ eski çiftçiler
Dünyanın en kuru çöllerinden birinde çalışan çiftçilerin tüyler ürpertici kalıntıları üzerine yapılan araştırmada, 3.000 yıl öncesine ait darp edilmiş iskeletler günümüz Şili’sinde Atacama Çölü’nde bulundu.
Acımasız hava koşulları başa çıkmak zorunda kaldıkları tek durum değildi.
İskeletler, çiftçilerin şiddete ve cinayetlere yol açan toplumsal gerilim döneminde nasıl yaşadıklarına dair ipuçları veriyor.
Araştırmacıların çalışmalarına göre elit tabakanın ortaya çıkışı ve sosyal eşitsizlik , kaynaklar, sosyo-ekonomik yatırımlar ve diğer kültürel konularda ki kaygılar kişiler ve gruplar arası şiddete sebebiyet verdi.
Bu çalışma MÖ. 1000 – MS.600 yılları arasındaki Neolitik döneme geçişi sırasında kuzey Şili’deki Atacama Çölü’nde yaşayan ilk bahçıvanlar üzerindeki şiddeti değerlendirmekte. Bunun yanısıra 194 kişiden oluşan bir örneklem kullanarak kişilerarası şiddetin neden olduğu travmayı analiz etmekte.
194 iskeletin hepsi de yetişkin bireylere aitti ve iskeletler Azapa Vadisi’ndeki antik mezarlıklardan getirildi.
Eski çiftçilerin yaşayabileceği en zengin ve en verimli vadilerden biri olduğu söylenmektedir.
İskeletler kuru hava koşulları nedeniyle tuhaf bir biçimde iyi korunmuştur ve hatta bazılarının üzerinde yumuşak dokular ve görülmektedir.
Ayrıca iskeletlerin yaklaşık %21’i ‘’kişiler arası şiddetin’’ var olduğu kanıtlar niteliktedir. Kafataslarında aşırı ağrıya neden olacak delikler ve kırıklar görülmüştür. Yaklaşık %10’u ölümcül darbeler ölmüştür. Topuz, sopa ve ok gibi silahlar travmaya neden olmuş olabilir.
Araştırmaya göre, bazı kanıtlarda yüz ve nörokranyumun (Baş iskeletinin beyin ve duyu organlarını saran ve koruyan kıkırdak) parçalanmasına neden olan kafatasında ciddi darbelerden oluşan kırıklara rastlanmıştır. Kavgaların, toprak, su ve kaynaklar üzerinde yapılan tartışmalar sonucu çıkmış olabileceği düşünülmektedir.
Dünyanın en kurak çöllerinde çalışan çiftçilere ait kalıntılar incelenmekte ve bazılarının birbirlerini öldürdüğü düşünülmektedir.