Flört şiddeti nedir? Nasıl ve ne zaman anlarız?
Dünya genelinde, özellikle ülkemizde “kadına şiddet ve cinsel istismar” en önemli konuların başında gelirken, oldukça önemli olduğu halde göz ardı ettiğimiz bir diğer konu; flört şiddeti.
Belki de daha fazla konuşulduğunda ve daha fazla kişi bilinçlendirildiğinde, büyük resimde görünen o büyük problemi çözmeye yardımcı olabilecek, oldukça önemli bir çizgide duran bir konu.
Flört şiddeti, toplumsal cinsiyet ve güç eşitsizliğinden kaynaklanan bir şiddet biçimidir. Toplum olarak, şiddeti ne kadar fiziksel şiddet ile bağdaştırsak da şiddet sadece fiziksel şiddetten ibaret değildir. Tehdit, kısıtlama ve baskı içeren her türlü davranışı flört şiddeti olarak adlandırabiliriz. Şiddet uygulayan kişi, partnerine şiddet uygulayarak onun üzerinde egemenlik kurmayı, onu kontrol etmeyi ve gücünü göstermeyi amaçlar. Flört şiddeti, bitmiş ya da sürmekte olan ilişkilerde ortaya çıkabilir.
Şiddet Nedir?
Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre şiddet, sahip olunan gücün ve iktidarın, fiziksel ya da ruhsal bir yaralanmaya ve kayba neden olacak biçimde bir başka insana, kendine, bir gruba ya da bir topluma doğrudan ya da dolaylı yolla uygulanmasıdır. Şiddeti dört farklı çeşide ayrılabilir. Bunlar: fiziksel, psikolojik, ekonomik ve cinsel şiddettir. Fiziksel şiddet, en aşina olunan, şiddet kelimesini duyduğumuzda hepimizin ilk akla geldiği tanımlardan biri denilebilir. Basit bir örnek verilirse; tokatlama, yumruk atma gibi eylemler bu şiddete girer. Psikolojik şiddet, karşımızdaki bireyi güvensizliğe sokma, yalan söyleme, baskı uygulama gibi düşünsel olarak yapılan davranışlar; ekonomik şiddet ise para odaklı aşağılamalar, ekonomik özgürlüğü kısıtlama gibi davranışlardır. Değinilmesi gereken son şiddet türü ise cinsel şiddettir. Bu şiddete örnek olarak verilebilecek davranışlar, cinsel tacize ve cinsel ilişkiye zorlama, cinsel yönelimlerinize göre tutumların değiştirilmesi gibi kişilerin eylemleridir.
Flört şiddetinin varlığında toplumsal cinsiyet rollerinin rolü oldukça büyüktür. Flört şiddeti bir ilişkide çift taraflı olarak görülebilir ancak erkek egemen sistemde flört şiddeti, eril bir bakış açısından kaynaklandığından çoğunlukla kadına yönelik şiddet olarak karşımıza çıkmaktadır.
Flört şiddeti temelde 6 gruba ayrılır
Fiziksel Flört Şiddeti:
Partnerlerinizin, kasıtlı olarak bedensel bütünlüğünüze zarar verecek (ya da verebilecek) bir davranışta bulunmasıdır. Vurmak, tekmelemek, saç çekmek, eşya fırlatmak, itmek, sarsmak vb. Davranışları bunun için birer örnektir.
Cinsel Flört Şiddeti:
Partnerinizin sizi cinsel birlikteliğe zorlaması, istemediğiniz halde öpmesi, dokunması, cinsel birliktelik amacıyla duygusal tehditlerde bulunması, cinsel birliktelik sırasında küçümseyici veya aşağılayıcı davranışlarda bulunması bu kategoride yer alır. Yaygın olarak, partner alkol ya da madde kullanımı etkisiyle değiştiğini öne sürebilir, bu kesinlikle şiddet için bir gerekçe değildir. Aynı şekilde cinsel flört şiddeti altındadır.
Psikolojik Flört Şiddeti:
Belki de ilişkiler sırasında en sinsi diyebileceğimiz, göz ardı edilebilen şiddet türüdür. Şiddet dendiğinde genellikle akla somut örnekler geldiğinden, aslında kişide uzun vadede en yıkıcı tahribatlar bırakan şiddetin psikolojik yönü fark edilemeyebilir. Partnerinizin, sürekli sosyal ilişkilerinize müdahale etmesi, kırıcı ve yıkıcı eleştirilerde bulunması, koruma adı altında kararlarınıza saygı duymadan yönlendirme yapması, giydiklerinize ve davranışlarınıza karışması, sırlarınızı başkasına söylemesi, kıskanç davranması, tehdit içerikli sözler sarf etmesi örnekleri verilebilir. Küçük bir parantez açacak olursak, tehdit maddesi duygusal sömürü şeklinde de kendini gösterebilir. Ayrılık kararı sonrası ‘Sensiz yapamam, öldürürüm kendimi’ gibi cümlelerin altında çoğu zaman aşk yatmaz.
Sosyal Flört Şiddeti:
Partnerinizin, sizi toplumdan, çevrenizden izole edecek ve yalnızlaşmanıza sebep olacak davranışlarda bulunmasıdır. ‘İzin sistemi’ ile arkadaşlarınızla veya akrabalarınızla görüşmenize, onsuz dışarı çıkmanıza izin vermemesi, kıskançlığı sevgi kaynaklı olarak göstererek sosyal ilişkilerinizde iletişiminizi kısıtlaması, sürekli başkalarıyla flört edip etmediğinizi araştırması gibi örnekler verilebilir.
Dijital Flört Şiddeti:
Partnerinizin teknolojik araçları sürekli sizi kontrol etmek için kullanması, zorla sosyal medya şifrenizi istemesi, uygulamalar aracılığıyla habersiz konumunuzu takip etmesi, kimleri takip edeceğinize karar vermesi, sürekli mesaj atması ve anında cevap gelmediğinde hesap sorması, zorla video veya fotoğraf göndermenizi istemesi gibi davranışlar örnek verilebilir.
Stalking:
Eski ya da devam eden ilişkinizde partnerinizin haber vermeden veya davet edilmeden evinize ya da okulunuza gelmesi, gittiğiniz yerlerde karşınıza çıkması, sürekli hediye veya çiçek alması veya göndermesi, arkadaş çevrenizle iletişim kurması ve sizinle ilgili bilgi almaya çalışması ısrarlı takip davranışı örnekleridir. Üzerinizde korku uyandırmaya çalışılan ve güvende hissetmemenize sebep olan her türlü davranış tehlikelidir.
Flört şiddetiyle nasıl mücadele edebiliriz?
Flört şiddetiyle mücadele etmede kritik olan, bunu normal bir davranış olarak kabul etmemek ve şiddette kendini sorumlu olarak görmemektir. Özellikle ülkemizde, flört şiddeti çok dillendirilmemesi gerektiği düşünülen ve çoğu kısmen normalleştirilmeye çalışılan bir durumdur. Bunun sonucu olarak şiddet mağduru taraf, mağduriyetini açığa vurmaktan, şikayet etmekten çekinir. Çoğu zaman da böyle görüp alıştığı için ilişki esnasında farkına varmaz. Bu noktada farkındalık kazanılması gereken birkaç olgu vardır: ilişki eşit, karşılıklı sınırlara saygı duyulan, güvenli bir ağ oluşturmalıdır. Yıllarca normal olarak kabul edilen kıskançlık davranışı aşkla ilgili değildir. ’Alkollüydüm, sinirlenmiştim tek seferlikti, bir daha olmayacak’ lar birer neden değildir. Hiç kimse değersiz hissettirilmeye katlanmak zorunda değildir.
Eğer mağdur taraftaysanız çeşitli kadın örgütlerini arayabilir veya başvuru yapabilirsiniz. Eğer mağdur bir arkadaşınız ise, öncelikle kararlarına saygı duyarak ve yönlendirmeden kaçınarak ona destek olmanız, duygularını düşüncelerini paylaşmanız, destek alabileceği yollar konusunda bilgilendirmeniz oldukça önemlidir.